Το φωτοχημικό νέφος

Το θέμα επιμελήθηκε ο μαθητής της Ομάδας Περιβαλλοντικής Αγωγής, Σέντας Άγγελος, της Γ' τάξης

Το φωτοχημικό νέφος είναι μια μορφή ρύπανσης της ατμόσφαιρας που εμφανίζεται σε μεγάλες πόλεις, όπως η Αθήνα. Πρόκειται για μια κατάσταση που οφείλεται σε συσσώρευση αέριων ρύπων, οι οποίοι προέρχονται κυρίως από τις μηχανές καύσης των βιομηχανιών και των αυτοκινήτων. Κύρια συστατικά του είναι διάφορα οξείδια του αζώτου (NOx), το μονοξείδιο του άνθρακα και το όζον (CO). 3 Το όζον(O3), που είναι δευτερογενής ρύπος, παράγεται -στην περίπτωση του φωτοχημικού νέφους- από την αλληλεπίδραση των οξειδίων του αζώτου με την ηλιακή ακτινοβολία, γι’ αυτό και το νέφος ονομάζεται "φωτοχημικό". Υδρογονάνθρακες + Οξείδια του αζώτου + Ηλιακό φως=Φωτοχημικό νέφος 4 Ονομάζεται επίσης "νέφος τύπου Λος Άντζελες" επειδή μελετήθηκε για πρώτη φορά στην ομώνυμη μεγαλούπολη των ΗΠΑ, όπου αποτελούσε σοβαρό πρόβλημα. 5 Οι ρύποι του φωτοχημικού νέφους διακρίνονται σε Πρωτογενείς και Δευτερογενείς 6 Πρωτογενείς ρύποι Προκαλούνται από την αντίδραση μιας σειράς ουσιών που παράγονται από τις μηχανές εσωτερικής καύσης με το οξυγόνο της ατμόσφαιρας κάτω από την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας 7 Δευτερογενείς ρύποι Προέρχονται από την αντίδραση των πρωτογενών ρύπων μεταξύ τους. Σε αυτούς ανήκουν: Το όζον Το νιτρικό υπεροξυακετύλιο (PAN) 8 Αίτια του Φαινομένου Το φωτοχημικό νέφος δημιουργείται από την ένωση του ηλιακού φωτός με ρύπους που έχουν ελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα όπως: Τα οξείδια του αζώτου (NOx) Πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC) που υπάρχουν σε τεχνητές ουσίες όπως η βενζίνη και τα τεχνητά χρώματα. Ορισμένες αλδεΰδες (RCHO) Το όζον (Ο3) όταν βρίσκεται στα χαμηλά επίπεδα της ατμόσφαιρας Οι ουσίες αυτές προέρχονται από οχήματα και βιομηχανίες και αναπτύσσονται σε υψηλές θερμοκρασίες. 13 ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ! Οι συνέπειες του φαινομένου αφορούν κυρίως την υγεία του ανθρώπου. Οι ασθένειες που οφείλονται στο φωτοχημικό νέφος μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και το θάνατο. Μερικές από αυτές είναι: Το άσθμα Η βρογχίτιδα Το εμφύσημα Ερεθισμοί στα μάτια 14 Πρωτογενείς ρύποι (ΝΟy, CO, CxHy) CO:  παρεμποδίζει σε μεγάλες συγκεντρώσεις τη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς ΝΟy:  προκαλούν καταστροφές στους ιστούς των πνευμόνων  Εξασθενίζουν την αντίσταση του οργανισμού στην πνευμονία  Έκθεση για μεγάλο διάστημα σε χαμηλές συγκεντρώσεις προκαλεί εμφύσημα CxHy:  βενζοπυρένιο: έχει καρκινογόνο δράση 15 Όλος ο κόσμος, ωστόσο, έχει υποστεί τις βαριές συνέπειες του φωτοχημικού νέφους: Το 1952 το Λονδίνο καλύπτεται από το Μεγάλο Νέφος του 1952 για τέσσερις μέρες άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από αναπνευστικά προβλήματα στο σύντομο διάστημα αυτό και 8000 τις επόμενες εβδομάδες. Το Δεκέμβριο του 2005, η Ιρανική κυβέρνηση αποφασίζει να κλείσει τα σχολεία και τα δημόσια κτίρια στην Τεχεράνη, λόγω του νέφους που έχει σχηματιστεί πάνω από την πόλη, ενώ 1600 άτομα νοσηλεύονται με αναπνευστικά προβλήματα. Αιτία αποτελούν τα αφιλτράριστα καυσαέρια των αυτοκινήτων. Τον Οκτώβρη του 2006, ο ουρανός πάνω από την Μαλαισία και τη Σιγκαπούρη καλύπτεται από νέφος. Αιτία αποτέλεσε ο καπνός από τις πυρκαγιές της Ινδονησίας, που μεταφέρθηκε με νοτιοδυτικούς ανέμους. 16 Νέα Υόρκη Σάο Πάολο Σιγκαπούρη Πόλη Μεξικού 17 Λος Άντζελες Λονδίνο 18 Λονδίνο 1952 20 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΡΥΠΩΝ ΣΤΙΣ ΗΠΑ 21 Ελληνικές πόλεις που κινδυνεύουν από το νέφος: Αθήνα Θεσσαλονίκη Κοζάνη Πάτρα Βόλος Λάρισα Επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Αττική από δορυφόρο 22 Τρόποι Αντιμετώπισης Ο παράγοντας που συνέβαλλε στη μείωση του φωτοχημικού νέφους ήταν ο Έλεγχος Νέφους Καλιφόρνιας, ένα σύνολο κανόνων που στοχεύουν στην εξάλειψη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της πολιτείας της Καλιφόρνια. Οι κανόνες αυτοί περιλαμβάνουν τον υποχρεωτικό έλεγχο των οχημάτων κάθε δύο χρόνια, την προσθήκη μικρών χρηματικών ποσών στη φορολόγηση των αμερικάνων πολιτών με σκοπό την ενίσχυση περιβαλλοντικών προγραμμάτων και έρευνες για να συγκεντρωθούν χρήσιμες πληροφορίες για τα αίτια του φαινομένου. 23 Εκτιμήσεις λένε πως το πρόγραμμα αφαιρεί περίπου 400 τόνους νέφους κάθε μέρα. Ωστόσο, το πρόγραμμα θεωρείται ανεπιτυχές. Η αποτυχία αυτή αποδίδεται στην έλλειψη ενημέρωσης των πολιτών πάνω στο φαινόμενο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το πρόγραμμα συνέβαλλε, ωστόσο, σημαντικά στον περιορισμό του φωτοχημικού νέφους. 24 Προτεινόμενες λύσεις Ακόμα για τον περιορισμό των εκπομπών ρύπων θα μπορούσαμε: 1.Να αλλάξουμε ή να βελτιώσουμε τα καύσιμα. 2.Να ελέγχουμε τις εκπομπές κατά το στάδιο της καύσης. (χαμηλότερη παραγωγή NOx) 3.Να ελέγχουμε τις εκπομπές μετά την καύση. (χρήση φίλτρων) 25 ΑΓΙΑΝΔΡΙΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΩΝ 26 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ el.wikipedia.org AIR_POLLUTION_ZANHS_SHMEIOSEIS (PDF) http://slideplayer.gr/slide/2393218/