Νέφος καπνιάς

Το θέμα επιμελήθηκε η μαθήτρια της Ομάδας Περιβαλλοντικής Αγωγής Ελισάβετ Χαραλαμπίδου, του τμήματος Γ2 Νέφος καπνιάς έπνιξε το Λεκανοπέδιο την περασμένη εβδομάδα, καθώς οι καύσεις από τζάκια και ξυλόσομπες είναι ανεξέλεγκτες, ενώ οι νοτιάδες που επικράτησαν ευνόησαν την κατακράτηση της καπνομίχλης και άλλων αέριων ρυπαντών στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας. Η καύση ξύλων στα τζάκια παράγει καπνό που αποτελείται από επικίνδυνα σωματίδια ιδιαίτερα επιβλαβή για την υγεία τόσο των παιδιών όσο και των ατόμων με προβλήματα υγείας. Η ρύπανση κορυφώθηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο και ειδικότερα την Κυριακή, οπότε η αιθαλομίχλη κάλυψε όλη την Αττική, στην ατμόσφαιρα μύριζε καμένο ξύλο και πολλοί κάτοικοι νόμισαν ότι μαίνεται κάποια μεγάλη πυρκαγιά. Οι ρυπαντές που εκπέμπονταν από τις καύσεις δημιούργησαν αποπνικτική ατμόσφαιρα, δεδομένου ότι ευνοήθηκαν από τις μετεωρολογικές συνθήκες: υγρασία και άπνοια. Σε πολλές περιοχές της χώρας ο μέσος όρος των αιρούμενων σωματιδίων, των πιο επιβλαβών ρυπαντών για την ανθρώπινη υγεία εξαιτίας της μικρής διαμέτρου τους, ξεπέρασε κατά πολύ το όριο των 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα, το οποίο έχει ορίσει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας. Το προηγούμενο διάστημα, πριν πνεύσουν οι ισχυροί βοριάδες, από το Φάληρο μέχρι την Πεντέλη και την Πάρνηθα το νέφος καπνιάς ήταν ορατό και ιδιαίτερα αισθητό στην αναπνοή. Το ίδιο συνέβη σε Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Βόλο, Λάρισα, Πάτρα, Χανιά και άλλες πόλεις που σκεπάστηκαν από καπνομίχλη. Σύμφωνα με το Κέντρο Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, οι συγκεντρώσεις των ρύπων στον αέρα όχι μόνο ξεπέρασαν τα ανώτατα επιτρεπτά όρια, αλλά υπερδιπλασιάστηκαν. Λόγω της επικινδυνότητας της κατάστασης, το Ιατροβιολογικό Κέντρο της Ακαδημίας Αθηνών εδώ και 10 ημέρες πραγματοποιεί μετρήσεις για την ποιότητα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, σε συνεργασία με το Αστεροσκοπείο Αθηνών, το Κλιματικό Παρατηρητήριο του Costa Navarino στη Μεσσηνία και άλλα ερευνητικά ιδρύματα. Τα σωματίδια χτυπούν καρδιά και πνεύμονες Χιλιάδες ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα καταλήγουν πρόωρα κάθε χρόνο στην Ευρώπη, καθώς η υγεία τους επιδεινώνεται δραματικά, λόγω της σωματιδιακής ρύπανσης. Οι υψηλές συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα αυξάνουν τη θνησιμότητα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Τα μικροσωματίδια συνίστανται από τοξικές ουσίες, μόλυβδο, χρώμιο, κάδμιο, νικέλιο, υδράργυρο, αρσενικό, ενώ μπορεί να περιέχουν και διοξίνες. «Επιδημιολογικές μελέτες κάνουν λόγο για αύξηση της θνησιμότητας κατά 10% έως 15%, εάν υπάρχει έκθεση σε συγκεντρώσεις PM10 στο ύψος των 100 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα ημερησίως. Τα μικροσωματίδια αυξάνουν τη θνησιμότητα, διότι προκαλούν φλεγμονές στο αναπνευστικό σύστημα, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους. Οι υψηλές συγκεντρώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων μακροχρόνια ερεθίζουν τον πνεύμονα. Επειδή υπάρχει στενή σύνδεση των λειτουργιών του αναπνευστικού και του καρδιαγγειακού συστήματος, μπορεί μια φλεγμονή στο αναπνευστικό σύστημα να επηρεάσει και τη λειτουργία της καρδιάς. Στα νεαρά άτομα και στα παιδιά ο κίνδυνος είναι να προκληθούν αλλεργίες. Οσον αφορά στις καρκινογενέσεις, για τα αιωρούμενα δεν έχουμε στοιχεία, ώστε να αποφανθούμε για το ποια είναι η μακροπρόθεσμη επιβάρυνση και αν προκαλεί καρκίνο. Ωστόσο υπάρχουν μελέτες που αναφέρουν ότι το 2% των καρκίνων οφείλεται στην ατμοσφαιρική ρύπανση» εξηγεί ο καθηγητής και διευθυντής του Τομέα Επαγγελματικής & Βιομηχανικής Υγιεινής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Βασίλης Μακρόπουλος. Πηγη www.ethnos.gr ΝΕΦΟΣ ΑΠΟ ΤΖΑΚΙΑ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ (1952) Tον Δεκέμβριο του 1952, στο Λονδίνο, ο καπνός από τα τζάκια κάλυψε για πέντε ολόκληρες ημέρες την πόλη, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους πάνω από 4.000 πολίτες. Η τραγική είδηση οδήγησε αργότερα την κυβέρνηση στην απαγόρευση λειτουργίας τζακιών μέσα στην πόλη. Σε εκείνες τις πέντε ημέρες, όπου η ορατότητα ήταν αδύνατη ακόμα και για τους πεζούς που κρατούσαν φανάρια, χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν και αμέτρητοι άλλοι υπέφεραν από αναπνευστικά προβλήματα. Για να αποφευχθεί μια παρόμοια τραγωδία στο εξής, θεσπίστηκαν μία σειρά από νόμοι με κυριότερο τη Νομοθετική Πράξη περί Καθαρού Αέρα. Η σχετική νομοθεσία απαγόρευσε στους κατοίκους αστικών περιοχών και καίνε ξύλα στα τζάκια των σπιτιών τους. το Λονδίνο είχε πνιγεί και άλλες φορές στην αιθαλομίχλη, αλλά τα όσα εκτυλίχθηκαν στις 5 Δεκεμβρίου εκείνης της χρονιάς δεν είχαν προηγούμενο. Ο καιρός ήταν κρύος ήδη από τον Νοέμβριο του 1952 και σημειώνονταν έντονες χιονοπτώσεις. Για να ζεσταθούν οι κάτοικοι του Λονδίνου έκαιγαν μεγάλες ποσότητες ξύλων στα τζάκια και τεράστιες ποσότητες καπνού εκλύονταν στον ουρανό. Υπό κανονικές συνθήκες, ο καπνός θα διασκορπιζόταν στην ατμόσφαιρα. Ομως ένας αντικυκλώνας που σχηματίστηκε στην ευρύτερη περιοχή πάνω από τη βρετανική πρωτεύουσα δημιούργησε μία θανάσιμη παγίδα. Ο αντικυκλώνας έσπρωχνε τον αέρα προς τα κάτω θερμαίνοντάς τον. Οταν ο αέρας στο έδαφος είναι ζεστότερος από εκείνον υψηλότερα δημιουργείται η λεγόμενη αναστροφή. Το φαινόμενο αυτό είχε ως αποτέλεσμα να παγιδεύεται ο ζεστός καπνός που έβγαινε από τις καμινάδες. Εκτός από τον καπνό στα σπίτια, το φαινόμενο της αναστροφής είχε ως αποτέλεσμα να παγιδευτούν μικροσωματίδια και άλλοι ρύποι από βιομηχανίες, τόσο κοντά στο Λονδίνο όσο και από πιο μακριά, που οι άνεμοι είχαν μεταφέρει στην περιοχή. Σε συνδυασμό με άλλες μετεωρολογικές παραμέτρους, όπως η ηλιοφάνεια και οι υγροί άνεμοι, δημιουργήθηκε ένα στρώμα αιθαλομίχλης ύψους 100-200 μέτρων. Εως τις 9 Δεκεμβρίου υπολογίστηκε ότι απελευθερώθηκαν στον ουρανό 1.000 τόνοι σωματιδίων, 2.000 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα, 140 τόνοι υδροχλωρικού οξέος και 14 τόνοι φθοριούχων συστατικών. Επιπροσθέτως εκτιμάται ότι 370 τόνοι διοξειδίου του θείου μετατράπηκαν σε 800 τόνους θειικού οξέως. Πηγή: protothema.gr