Η ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ

Το θέμα επιμελήθηκε η μαθήτρια της ομάδας Περιβαλλοντικής Αγωγής,Βαρσάμη Αναστασία, του τμήματος Β2

Το μεγαλείο της φύσης αποκαλύπτεται καθώς και το βουνό συναντάει την θάλασσα. Πανέμορφα φυσικά τοπία, πλούσιες δασωμένες βουνοπλαγιές, χωριά κρυμμένα μέσα στην πρασινάδα, απότομες χαράδρες και γκρεμοί, εντυπωσιακές βουνοκορφές, τρεχούμενα κελαρυστά νερά και θαυμάσιες παραλίες είναι μόνο μερικά από τα χαρακτηριστικά της εξαίσιας φύσης του Πηλίου, του βουνού που ενδείκνυται για επίσκεψη όλες τις εποχές του χρόνου προσφέροντας μοναδικές εικόνες μορφολογικών εναλλαγών και αντιθέσεων που μένουν ανεξίτηλες στη μνήμη. Συνδυάζει το πράσινο του βουνού με το μπλε της θάλασσας ενώ ο πλούτος του φυσικού του κάλλους ενδείκνυται για δραστηριότητες μέσα στη φύση όπως η ιππασία, η πεζοπορία, το ποδήλατο βουνού, το κολύμπι, οι καταδύσεις και τα θαλάσσια σπορ αλλά και για εναλλακτικό τουρισμό. Η άνοιξη δεν έρχεται για όλες τις τοποθεσίες του Πηλίου ταυτόχρονα καθώς στις χαμηλότερες πλαγιές του μπορεί να αρχίζουν να ανθίζουν τα μπουμπούκια τη στιγμή που στις υψηλότερες κορυφές υπάρχει ακόμη χιόνι. Αυτή η μίξη τόσο διαφορετικών χρωμάτων είναι που κάνει το Πήλιο τόσο όμορφο την εποχή της άνοιξης, η οποία όταν έρθει για τα καλά γεμίζει το βουνό με ατέλειωτη πρασινάδα και σηματοδοτεί την έναρξη των οικοκυρικών εργασιών για τη γιορτή του Πάσχα. Η φύση αναγεννιέται, πολύχρωμα λουλούδια γεμίζουν όλα τα μέρη και τους κήπους των σπιτιών και μια έκρηξη δημιουργίας ανεβαίνει σιγά σιγά προς τα πάνω μέρη του βουνού. Το καλοκαίρι το βουνό μοιάζει κυριολεκτικά με Παράδεισο. Το πράσινο προσφέρει ανάσες δροσιάς, τα δέντρα σκιά και ξεκούραση, τα αγριολούλουδα και τα βότανα άρωμα και συντροφιά στους περιπάτους ενώ οι παραλίες σφύζουν από ζωή και προσφέρουν ευκαιρίες στους επισκέπτες τους για τα καλύτερα μπάνια της ζωής τους. Η θέα από ψηλά στον μακρινό και γαλήνιο υγρό ορίζοντα είναι μαγευτική ενώ τααπίστευτα ηλιοβασιλέματα και οι δροσερές βραδιές υπό το φως του φεγγαριού και του καθαρού ουρανού ξυπνούν τις αισθήσεις. Αλλά και το φθινόπωρο, η πιο μελαγχολική εποχή του χρόνου, αποκτά εδώ άλλη διάσταση έχοντας τη δική του ομορφιά. Τα δέντρα ετοιμάζονται να απαλλαγούν από τα φύλλα τους και το χρώμα του πρασίνου δίνει τη θέση του στα χρώματα του ουρανίου τόξου. Οι πλούσιες καστανιές και καρυδιές έρχονται στο προσκήνιο με τους σκίουρους να εργάζονται εντατικά επάνω τους ενώ οι βροχές και οι δυνατοί άνεμοι δημιουργούν ένα κλίμα μελαγχολίας και περισυλλογής. Ο χειμώνας, τέλος, βρίσκει εδώ το καλύτερο καταφύγιό του αφού πλούσιο χιόνι καταλήγει στις επιβλητικές κορυφές του βουνού όπως το Ξεφόρτι ή Πουργιανός Σταυρός σε υψόμετρο 1610 μ., το Αηδονάκι ή Κοτρώνι (1551 μ.), το Πλιασίδι (1548 μ.), οι Αγριόλευκες (1471 μ.) και το Σχιτζουράβλι (1451 μ.), τις οποίες στολίζει με ξεχωριστό τρόπο. Στην περιοχή Αγριόλευκες, στην οποία επιζούν οξιές και έλατα, το χιονοδρομικό κέντρο που υπάρχει εκεί κατακλύζεται από χιλιάδες λάτρεις των χειμερινών σπορ. Βέβαια, πιο ήπιες θερμοκρασίες και περισσότερη βλάστηση επικρατούν στις πιο πεδινές περιοχές του Πηλίου, που διανύουν πιο ήπιους χειμώνες. Χλωρίδα Το βουνό του Πηλίου χαρακτηρίζεται από μεγάλη βιοποικιλότητα, κυρίως λόγω των ποικίλων κλιματολογικών συνθηκών και των διαφόρων ζωνών που συναντώνται εκεί. Διαθέτει μια από τις πιο πλούσιες και αξιόλογες χλωρίδες όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και ολόκληρων των Βαλκανίων, φιλοξενώντας πάνω από χίλια είδη φυτών, από κοινά μέχρι ενδημικά και σπάνια είδη. Στο βουνό του Πηλίου συναντά κανείς 3 ζώνες βλάστησης, που περιλαμβάνουν από πυκνά δάση μέχρι μακί. Στα μεγαλύτερα υψόμετρα, και κυρίως στα βόρεια, αυτό που συναντά κανείς κυρίως είναι δάση οξιάς και ελάτης. Στην παραμεσόγεια ζώνη βλάστησης, που καταλαμβάνει τα μέσα υψόμετρα του βουνού, κυριαρχούν τα δάση δρυός και καστανιάς ενώ στα χαμηλότερα σημεία του βουνού, στην ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης, τα αυτοφυή φυτά και τα αρωματικά βότανα με θεραπευτικές και φαρμακευτικές ιδιότητες όπως το φασκόμηλο, το θυμάρι και το τσάι. Υπάρχουν, επίσης, πολλές καλλιεργούμενες εκτάσεις κυρίως στο κεντρικό και στο νότιο Πήλιο και από την πλευρά του Παγασητικού πελάγους αλλά και πολλές εκτάσεις με λιόδεντρα. Κάποιες περιοχές, σε υψόμετρο από 100 μέχρι 400 μέτρα, είναι κατάφυτες με ελαιώνες τους οποίους οι ντόπιοι εκμεταλλεύονται και παράγουν πρώτης ποιότητας μαγειρικό λάδι. Στις χαμηλές περιοχές υπάρχουν καλλιέργειες με οπωροφόρα δέντρα όπως αχλαδιές, ροδακινιές και πορτοκαλιές ενώ στα πιο ψηλά κερασιές και μηλιές, που παράγουν εξαίσιας ποιότητας μήλα, όπως τα «ζαγοριανά». Πλατάνια και σκλήθρα συναντάμε δίπλα σε ρυάκια και πηγές ενώ τα αιωνόβια πλατάνια βρίσκονται σχεδόν και σε κάθε πλατεία κάθε πηλιορείτικου χωριού, στεκούμενα εκεί επιβλητικά για αιώνες και συντροφεύοντας τους κατοίκους κάθε εποχής. Τέλος, σε κάποια χωριά του βουνού γνωστά και ως χωριά των λουλουδιών, όπως η Μακρυράχη και τα Λεχώνια, συναντάμε μεγάλες ποικιλίες λουλουδιών όπως ορτανσίες και γαρδένιες, τα οποία προσφέρουν εξαίσιες μυρωδιές και χρώματα. Την ομορφιά τους χρησιμοποιούν και πολλοί παραδοσιακοί ανθοκομικοί συνεταιρισμοί που τα καλλιεργούν και τα εμπορεύονται συστηματικά. Πανίδα Εξίσου μεγάλη και ποικίλη είναι και η πανίδα του Πηλίου σε όλα τα μήκη και πλάτη του αφού εδώ συναντάμε πολλά μικρά και μεγάλα θηλαστικά όπως αλεπούδες, τσακάλια, αγριογούρουνα κυρίως στις περιοχές της Ζαγοράς και του Ξουριχτίου, λύκους και νυφίτσες, ζαρκάδια και σκίουρους. Ερπετά και αμφίβια όπως βατράχια, χελώνες, σαύρες, σαλαμάντρες και φίδια, όλα διαφόρων μεγεθών και χρωμάτων, αλλά και πολλά σπονδυλωτά και τρωκτικά υπάρχουν σε διάφορες πηλιορείτικες πλαγιές ενώ την πανίδα συμπληρώνουν τα κατοικίδια ζώα όπως οι γάιδαροι, τα μουλάρια, τα άλογα, οι αγελάδες, οι κατσίκες και τα πρόβατα. Εξίσου μεγάλη είναι και η ορνιθοπανίδα του Πηλίου, αποτελούμενη, κυρίως, από αετούς, γεράκια, κοτσύφια, πέρδικες. Σε όλον τον ορεινό όγκο του Πηλίου υπάρχουν αρκετά μεταναστευτικά είδη ενώ η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία έχει ανακηρύξει το Πήλιο ως σημαντική για την ορνιθοπανίδα περιοχή. Η άγρια πανίδα, βέβαια, δεν είναι πλέον τόσο πλούσια λόγω της πλούσιας οικιστικής δόμησης και της έντονης ανθρώπινης παρουσίας αν και η περιοχή του Πηλίου φιλοξενεί κάποια σπάνια είδη πανίδας, που προστατεύονται από οδηγίες της Ευρωπαϊκής ένωσης. Μεταξύ των προστατευόμενων ειδών πουλιών και εντόμων είναι ο σφηκιάρης, ο λευκονότης και ο ξυλοκερατάς. Θάλασσες Δεκάδες μικρές και μεγάλες δαντελωτές παραλίες τόσο στον Παγασητικό κόλπο όσο και στο Αιγαίο πέλαγος, χρυσαφένιες αμμουδιές και φυσικοί όρμοι απαρτίζουν τη θαλάσσια φύση του Πηλίου, την οποία προτιμούν ιδιαίτερα οι τουρίστες για τις καλοκαιρινές τους εξορμήσεις. Άλλες παραλίες είναι πιο πολυσύχναστες και κοσμοπολίτικες, με πιο μεγάλη τουριστική ανάπτυξη και οργάνωση και πλήθος επιλογών τη στιγμή που άλλες είναι ερημικές και ενδείκνυνται για πιο ξέγνιαστα και χαλαρωτικά μπάνια. Χαρακτηριστικά πολλών από τις παραλίες είναι η καυτή άμμος, τα όμορφα βότσαλα, τα πεντακάθαρα νερά και οι απόκρημνες και βραχώδεις ακτές. Ταβερνάκια με θαλασσινούς και παραδοσιακούς μεζέδες, beachbar και ξενοδοχειακές υποδομές συμπληρώνουν τις θάλασσες αυτές, ενώ διάφορα πάρτυ τις καθιστούν μονόδρομο για την καλοκαιρινή διασκέδαση Οι παραλίες Χορευτό, Άγιοι Σαράντα, Πλάκα, Αι Γιάννης, Παπά Νερό, Νταμούχαρη, Ποτιστικά και Πλατανιάς είναι μερικές μόνο από τις αιγαιοπελαγίτικες παραλίες που θα σας κερδίσουν αμέσως με τα καθαρά γαλαζοπράσινα νερά τους, τη χρυσή άμμο, τα άσπρα ολοστρόγγυλα βοτσαλάκια τους και την πλούσια βλάστηση που τις περιτριγυρίζει και φτάνει μέχρι την ακτή. Στις αιγαιοπελαγίτικες παραλίες ο επισκέπτης μπορεί να επιδοθεί σε πολλά θαλάσσια σπορ όπως ιστιοπλοΐα και windsurfing ενώ την προσοχή σας απαιτούν τα ψηλά κύματα και τα κρύα νερά τους. Από την άλλη πλευρά, ο Παγασητικός κόλπος προσφέρει την ευκαιρία για καλό κολύμπι στα ήρεμα και γαλήνια νερά των παραλιών του όπως τα Καλά Νερά, ο Κάλαμος, η Μπούφα και η Άφησσος, που ενδείκνυνται για οικογενειακές εξορμήσεις. Τέλος, στην περιοχή του Πηλίου υπάρχουν και πολλά όμορφα υποθαλάσσια αξιοθέατα που προσφέρουν ευκαιρίες για καταδύσεις στους πιο περιπετειώδεις από εσάς. Τρεχούμενα νερά & ρυάκια Στην περιοχή του Πηλίου και ανάμεσα στα διάφορα χωριά του υπάρχουν πολλά τρεχούμενα νερά που δροσίζουν τον επισκέπτη και προσφέρουν ξεχωριστή ομορφιά και χάρη στο τοπίο. Την περιοχή του Πηλίου διατρέχει ένα πυκνό δίκτυο χειμάρρων και ρεμάτων όπως ο Κραυσίδωνας, ο Βρύχωνας (Άγιος Λαυρέντιος), ο Πνευματικός (Αργαλαστή), το Ξηρόρεμα (Γατζέα), το Κακόρεμα (Κεραμίδι), το Χολόρεμα (Αφέτες), το Μαγάρεμα (Μακρυράχη) και το Μεταλλόρεμα (Συκή) αλλά και πολλές πηγές που χρησιμοποιούνται για ύδρευση και άρδευση όπως η Μάνα στην Πορταριά, το Φλάμπουρο στη Μακρυνίτσα, η Σκλήθρα στη Δράκεια και η Λαγωνίκα στο Πουρί. Κατάσπαρτες μέσα στα πηλιορείτικα χωριά βρίσκονται και οι παραδοσιακές κρήνες, οι οποίες δροσίζουν με τα γάργαρα και καθαρά νερά τους διερχόμενους. Προστατευόμενες περιοχές Διάφορες περιοχές του Πηλίου έχουν περιληφθεί στο δίκτυο προστασίας NATURA 2000, στις οποίες περιλαμβάνονται 19 τύποι οικοτόπων, θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών, δασών και περιοχών με εσωτερικά ύδατα. Σε αυτόν τον εθνικό κατάλογο του Δικτύου «ΦΥΣΗ 2000» περιλαμβάνονται ολόκληροι οι δήμοι της Ζαγοράς και του Μουρεσίου καθώς και τμήματα των δήμων Πορταριάς, Αγριάς, Αρτέμιδας, Μηλεών και της κοινότητας Μακρυνίτσας. Επίσης, στην περιοχή του βουνού υπάρχουν διάφορα καταφύγια άγριας ζωής όπως η περιοχή γύρω από την Ιερά Μονή Φλαμουρίου στο δημοτικό διαμέρισμα του Κεραμιδίου, το δάσος της Παλιάς Μιτζέλας στο δημοτικό διαμέρισμα Πουρίου, η περιοχή από τον Σαρακηνό μέχρι την Καλιακούδα στην κοινότητα Μακρυνίτσας καθώς και περιοχές στους δήμους Μηλεών, Αφετών και Μουρεσίου. Τέλος, στο βουνό υπάρχουν και σημαντικοί βιότοποι, περιοχές όπου απαγορεύεται το κυνήγι καθώς και περιοχές που έχουν ανακηρυχθεί ως τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. https://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcScdXunzrexG-i6RDcSS5tAgBXq-zUiCEc689maA_oEb0SpfZwe https://encrypted-tbn1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcT7yWqvYLBaQmuQxNgIusyygdbCLsk0Vn-CK_kULj4TFreZkmPO-A http://www.pelionweb.gr/el/pelion/dutiko_pilio_1_2/makrinitsa/#!prettyPhoto[groupCat]/20/